انجمن دالوند

انجمن دالوند

مدعی خواست که آید به تماشاگه راز ................. دست غیب آمد و بر سینه نامحرم زد
انجمن دالوند

انجمن دالوند

مدعی خواست که آید به تماشاگه راز ................. دست غیب آمد و بر سینه نامحرم زد

"کر داوت ئر دورت"


در زبان لکی هر گاه بخواهند برای کسی دعای خیر ، عافیت از گزند شیطان و حفاظت الهی طلب کنند به او می گویند " کر داوت ئر دورت " معنای لفظی این جمله این است که " خط داوت بر گرداگرد تو باد " این عبارت در سخن سالخوردگان و بویژه مادر بزرگ ها در برخورد با جوانترها و کودکان بسیار استفاده می گردد اما سرچشمه و زادگاه این سخن چیست و مفهوم آن کدام است.

جمله "کر داوت ئر دورت" ( Ker Daawet ar Doret )به معنای خط داوت محافظ تو باشد یا "سایر داوِت" به معنای سایه داوت از عبارات پر کاربرد در زبان لکی و در میان لک هاست. داوِت ( یا شاید داوود ) شخصیتی با کرامات الهی و دارای دمی گرم بوده که در میان مردمان به نیکی و درستی دعوت می کرده است. شخصیتی سترگ که جزء به انصاف و عدل رفتار نکرده است. پس مردمانی که او را می شناختند او را واسط قرار می دادند تا جان و مال خود را از گزند اهریمن دور نگهدارند.

برخی زبان شناسان داودت را از بزرگان تصوف و آیین اهل حق می دانند و برخی نیز متعقدند که داوت همان حضرت داود نبی می باشد. بهرترتیب و با هر فرضی با اینکه مذهب اکثریت لک زبانها شیعه دوازده امامی می باشد اما بخاطر شخصیت بزرگ ، راستی و درستی داوِت همه لک زبانان احترام خاصی برای او قائل بوده و هستند. 

 

در گذشته بجای چک و برات ، تضمین معامله‌ی مردمان لرستان بزرگ ( لر و لک ) خطی بوده که با چوب بر روی خاک می کشیدند و می گفتند این "کر داوت " مابین ما باشد ( با این خط ، داوت را واسط و ضامن قول و قرار خود می کردند. ) و کالا را به طرف مقابل  می دادند و بعد از مدت معین پول آن را می‌گرفتند.

تاویر یکی از نویسندگان وبگاه مردمان قوم لک که مطالعات زیادی را درباره قوم لک انجام داده است، درباره "داوت" باور دارد که داوت هیچ ارتباطی با داود پیامبر ندارد.

او  معتقد است که داوت از مردان و مشاهیر بزرگ و عالیقدر اهل حق می باشد که زاد سال وی اواخر سده هشتم کوچی- خورشیدی می باشد.*

وی در این باره می نویسد که: داوود یا داوت ملقب به داوت کاو سوار [به خاطر رنگ اسبش کاو سوار نامیده می‌شد.]  دارای کرامات بسیار بوده و از پیشگاه رهبر بزرگ اهل حق سلطان اسحاق (سلطان سحاک) به مقامات بلند عرفانی نائل گشته و توسط وی به عنوان دلیل برای هدایت مردم منصوب شده است. مطابق "کتاب نامه‌ی سرانجام"  او به مقام یاران مخصوص سلطان و فرشتگان چهارگانه رسیده است.

همچنین از وی به عنوان یکی از فرشتگان هفتگانه نام برده اند که این اصطلاح هفت ، ریشه در آیین ایران باستان دارد که توضیح مفصل می طلبد .

داوت شعر های فراوانی به زبان لکی سروده است. او در اوایل قرن نهم کوچی-خورشیدی وفات می یابد، آرامگاه وی در 5 کیلومتری سر پل ذهاب در منطقه ای به نام کل داوت قرار دارد (کَل در زبان لکی یعنی شکاف).


شعری از وی به زبان لکی:

او بالای دیده ،او بالای دیده                 ازیز امر تو او بالای دیده

هرچه ی کرده ی تون قبول رسیده        نه قاب گوهر نورت آفریده

رازت هفتوان جه نور گزیده                  پری دسگیری یارانت چیده

شاهم وه موبت میلت خریده               هم او هفت نورن بی آفریده


به زبان پارسی:

ای سرور و پیشوایم دستور تو را بر بالای چشمانم می نهم.

هرچه دستور توست بی چون و چرا می پذیرم ، نه گوهر آفرینش را به نورت مزین کردی

هفتوانه را ازنورت انتخاب کردی ، یارانت را برای راهنمایی خلق آراستی

 شاها دستور ترا با جان و دل می پذیرم برای آن هفت نوری که آفریدی.





-------------------------------------------------------------------------------------------------------

پی نوشت

 *) آیین اهل حق آمیخته ای از اسلام -زرتشتی-زروانیسم و بودیسم است که هنوز هم در بخش هایی از مناطق لک نشین کرمانشاه متداول می باشد. 

نظرات 2 + ارسال نظر
مسعود پنج‌شنبه 24 آذر 1401 ساعت 13:19

تشکر

کرد سه‌شنبه 6 دی 1401 ساعت 21:58

سلام این جمله در کردی هم استفاده میشه. به این صورت: کر داوت وه دورت. یا کر داوت ئه‌ل دورت

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد