ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 |
با کوتاه شدن روزها و طولانی و تاریک تر شدن شب ها، به ما نهیب می زنند که به راستی زمستان در راه است. در کودکی از این روزهای سال می ترسیدم چراکه نه تنها زمان برای بازی در خارج از خانه کمتر می شد، بلکه مجموعه ای از تعطیلات که دیگران آن را جشن می گرفتند برای خانواده ایرانی من شور و شوقی نداشت، از جشن هانوکا تا کریسمس، همین باعث می شد که احساس کنم به مینیاپولیس، مینه سوتا تعلق ندارم.
در 11 سالگی مادربزرگم دو انار در دستان من و دو انار در دست مادرم گذاشت و ما را با شب یلدا آشنا کرد: «یلدا» به معنای تولد یا روشنایی است. یلدا جشنی است که میلیونها نفر از ایران ، هند ، پاکستان ، افغانستان ، تاجیکستان ، آذربایجان ، ترکیه و.... تا ایالات متحده در لحظات پایانی پاییز و شب آغاز زمستان ( 21 دسامبر)، جشن میگیرند.
یلدا یکی از اولین الهامات من برای تبدیل شدن به یک انسان شناس که به مطالعه آیین ها و سنت های خاورمیانه می پردازد و برای کشف داستان های گذشتگان خود قدم بر می دارد ، بود.
جشن نور
یلدا که از آن به عنوان چله نیز یاد می شود، از سنت پرستش میترا، خدای خورشید، پیش از زرتشتیان، نشات گرفته است، این سنت توسط زرتشتیان رایج گردید ، آنان طلوع خورشید را پس از طولانی ترین شب سال جشن می گرفتند. ایرانیان باستان معتقد بودند که نیروهای شیطانی در طولانی ترین و تاریک ترین شب سال به اوج نیرو و قدرت خود می رسند پس مردم تمام شب را بیدار ماندند و به انتظار طلوع خورشید، به قصه گفتن و خوردن هندوانه و انار و خشکبار می پرداختند و هنگامی که نور در لحظه سپیده دم در آسمان جاری می شد، چیرگی نور بر سیاهی شب را با طبل و رقص جشن می گرفتند. ایرانیان بر این باور بودند که فردای طولانی ترین شب متعلق به اهورامزدا، ارباب خرد و روشنایی است.
جوئل ویلبوش، محقق مطالعات دینی، استدلال میکند که مسیحیان این جشن باستانی ایرانی را دوست داشتند. آنها موضوعات نور، خورشید و تولد را با تولد عیسی مرتبط می دانستند.
پیروزی نور
امروز خانواده من این سنت را ادامه می دهند و هر سال گرد هم می آیند تا این سنت قدیمی را جشن بگیرند. مانند اجدادمان تمام شب را بیدار میمانیم و در زیر یک لحاف مخصوص ایرانی ( لحاف کرسی ) که با تودههای زغال در زیر آن گرم می شود ، حلقه می زنیم ، قصه میگوییم، شعر شاعران ایرانی مانند حافظ و مولانا را میخوانیم و از خوبیهایی میگوییم که میتواند بر شر غلبه کند.
انار و هندوانه همچنان میز ما را می آراید. اعتقاد بر این است که انار یک میوه بومی ایران، نماد زندگی و پایداری است، زیرا در سخت ترین آب و هوای زمستان شکوفا می شود. ایرانیها همچنین معتقدند که خوردن میوه های تابستانی مانند هندوانه، بدن را در طول زمستان سالم نگه میدارد و دانههای خشک شده کدو تنبل و آفتابگردان یادآور چرخه زندگی - تولد دوباره و تجدید حیات در آینده است.
جشن ها در آیین ها و آداب ملل مختلف معمولا دارای ارزش های مشابهی هستند. خانواده، عشق، تاب آوری، تولد دوباره و پیروزی نور بر تاریکی.
نویسنده: پردیس مهدوی، دانشگاه ایالتی آریزونا ( این نوشته از سایت The Conversation و از زبان انگلیس به فارسی برگردان و کمی تلخیص شده است. )
استاد یلداتون پیشاپیش مبارک
سلامت باشین