انجمن دالوند
مدعی خواست که آید به تماشاگه راز ................. دست غیب آمد و بر سینه نامحرم زد
انجمن دالوند
مدعی خواست که آید به تماشاگه راز ................. دست غیب آمد و بر سینه نامحرم زددرباره من
زادگاه من شهریست که پیچک های سبز سخاوتش در ورای سرخ عاطفه ها در میان صفحات خاک گرفته تاریخ به وسعت آبی عشق می روید. آنجا که در لا به لای تنورسوز خانه های کاه گلی ، عطر آشنای نان گرده از بازن همسایه هنوز بر گونه هایم تلنگر می زند ، که های! از اصل نیفتی اگر زمانه تو را از اسب به زیر آورد ، آنجا که در سکوت صبور دره اش هرگز گلی پژمرده نمی شود و هیچ پونه ای در کنار جوی ترانه خوان جاریش بیهوده سر بر نمی آرد ، شهری که نهری زلال در بستر صمیمی گردو و تاک تا همیشه ی آسمان جاریست و هر درختش درختی است یادآور بزرگان قبیله ام و هر سنگنوشته اش کتابیست از تاریخ پر فراز و نشیب سرزمینم ؛ ایران
***************************
احمد دالوند ؛ کارشناس ارشد ماشین آلات از دانشگاه تهران ؛ زمینه کاری : نگهداری و تعمیر ماشین آلات معدنی و راهسازی ( Komatsu & Cummins ) ؛ ساخت و تولید قطعات خودرو - کارشناس ارشد مدیریت اجرایی ؛ سیستم های آموزشی و آموزش فنی
ادامه...
شب چلّه (یلدا) در لرستان
از چهار جشن زیبای ایران باستان در روز های اول ، هشتم ، پانزدهم و بیست و سوم دی ماه ، امروزه تنها جشن اول دیماه (شب یلدا) به عنوان نخستین روز چله یا نخستین شب زمستان ( پایان برج قوس، آغاز جدی ) و درازترین شب سال باقی مانده است که این تنها بازمانده جشن دی باستانی نیز بدلیل عدم آشنائی با آداب و سنن و چرائی اش در گذر دستخوش تغییر تدریجی و نهایتا استحاله است و عجیب تر آنکه برخی از آداب و رسوم آن در خارج از مرزهای کشور با وارد شدن در فرهنگ دیگر ملل به اعتراف محققان و مورخان همچنان در حال حفظ ، ترویج و تقویت است بعنوان مثال مراسم قاشق زنی شب چله ، در غرب با عنوان مراسم Trick treat یا شب هالووین و سنت پخت بوقلمون شب یلدای لرستان ( در مراسم بوقلمون پزی روزشکرگزاری THANKS GIVING DAY) و یا همزادی و تقارن زمانی برگزاری جشن یلدا (به معنی تولد) با زمان کریسمس و بهانه تولد حضرت عیسی و یا جشن ایلانوت یهودی ها و ....
به هر ترتیب نکته زیبا و بیادماندنی بلندترین شب سال در این است که همه ایرانیان اعم از فارس، ترک، کرد، لر، بلوچ و عرب ( و همچنین غربی ها روزهای همزاد آن در کریسمس و شکرگزاری) شب یلدا را شب جشن، شادی، دور هم‌نشینی ، دوستی و صداقت می‌دانند.
یلدا (جشن زایش مهر) از نظر معنی معادل با کلمه نوئل از ریشه ناتالیس رومی به معنی تولد است . واژه یلدا سریانی و به معنی ولادت است . ولادت خورشید ( مهر و میترا ) و رومیان آن را ( ناتالیس انویکتوس ) یعنی روز ( تولد مهر شکست ناپذیر ) می دانند .
ادامه مطلب ...
هوره و مور در موسیقی
استاد ایرج رحمانپور، روز شنبه در نشست تخصصی سومین روز از جشنواره ی موسیقی نواحی آینه دار، درباره ی ریشه های واژگانی و خاستگاهی نغمه های آوازی «هوره» و «مور» (مویه) در موسیقی منطقه ی لرستان و حوزه ی زاگرس سخنرانی کرد.
این موسیقی دان با توضیح درباره ی مفهوم ها و اصطلاح هایی که به نادرستی تعریف شده است، گفت: در منطقه ی لرستان به بازی کردن می گوییم «باختن». ساختِ این «باختن» درست مانند «فرهیخته» است؛ «فرهیخته» از پرهیزیدن (فرهیزیدن) ساخته شده که اول «پرهیخته» بوده و بعد، شده است «فرهیخته»، یعنی بسیار پرهیزگار.
وی ادامه داد: متأسفانه شرایط امروز به گونه یی شده است که گویی هرچه با پدیده ها و مفهوم های فرهنگی، زبانی و تاریخی، پیچیده تر برخورد کنیم، علمی تر خواهد بود؛ در حالیکه این طور نیست و باید این مسائل را به سادگی، همچنانکه هستند، تعریف و تفسیر کرد.
رحمان پور گفت: در لرستان، فعلی داریم به نام «چِر»؛ ما نمی گوییم «بخوان» یا «آواز بخوان»، به جایش می گوییم «بِچِر». این «چِر» همان سرود است که «چِر» تبدیل به «سر» شده و از آن، «سرود» و «سرودن» گرفته شده است.
خواننده ی نامدار قوم لُر با مثال دیگری این بحث را پی گرفت و گفت: «دنگ» را ما لُرها به معنای «آواز خواندن» به کار می بریم و «دنگر» را به معنای خواننده؛ و اگر دقت کنیم در می یابیم که این، درست همان «سانگ» (خواندن) و «سانگر» (خواننده) زبان انگلیسی است. این «دنگ» یا «خواندن» را هم مانی و هم مزدک به کار برده اند و آن را نیرویی خدایی دانسته اند.
ادامه مطلب ..."متل و اسطوره" لکی
"جِکه زرده" و«روئا دم چُک» از متل ها و داستانهای شیرین و دلچسب لکی هستند که هم کودکان را سر گرم و خندان می کند و هم روابط علت و معلولی را در ذهن آنها روشن می سازند.
اکثرا به یاد داریم که این داستان را پدر و مادرها در شبهای سرد زمستان ، در کنار بخاری های چوبی و نور زرد و کم سوی چراغهای فانوس برایمان با آب و تاب و شوق بازگو می کردند. آنچه به طور ناخود آگاه و غیر مستقیم در ذهنمان نقش می بست رابطه ای منطقی و علت و معلولی بود که بین پدیده ها و جهان اطرافمان وجود دارد.
به نظر می رسد که این« متل» ها (پاچاها) بن مایه ای از اسطوره های باستانی ایران و آیین زردشت داشته باشند. در ایران باستان اسطوره هایی وجود دارد که به مرور زمان در هاله ای از فراموشی سپرده شده و یا با تغییر نام و عملکرد قهرمان در قالب شخص و پدیده ای دیگر متولد شده اند. بیشتر این تحول و تغییرات در قالب «متل ها»( پاچاها) خودنمایی می کند.
برای اینکه مطلب روشن شود ابتدا برگردان پارسی داستان «جِکه زرده»و «روئا دم چُک» را بیان می کنیم و بعد به سراغ اسطوره ی باستانی خواهیم رفت در پایان نیز اصل داستان را درج خواهیم کرد.